Tên rợ tù

Bạch Cư Dị

Tên rợ tù, tên rợ tù
Thủng tai, mặt nứt phiêu du đất Tần
Vua không giết bởi lòng nhân
Đất Ngô, đất Việt đông nam lưu đày
Họ tên, tiểu sử biên ngay
Cùng nhau nối gót ra ngoài Trường An
Bệnh đau, thân thể võ vàng
Mỗi ngày một nặng đường càng xa xăm
Sáng ăn đói khát - phí mâm
Ban đêm sợ bẩn chiếu nằm tanh hôi
Sông Giao, gặp nước nhớ rồi
Ruỗi tay cất giọng bồi hồi khóc than
Một người cao giọng bảo rằng:
"Các anh đều chẳng khổ bằng thân tôi!
Cùng đi hỏi chuyện nhau thôi
Người tù muốn nói, nhưng ôi! nghẹn lời
Lòng đầy uất hận ngất trời
Rằng: tôi quê quán vốn người Lương Nguyên
Gặp khi lưu lạc sang Phiên
Bón mươi năm chẳn buồn phiền xứ xa
Hứa thầm về đến triều ca
Vận y phục Hán chan hòa niềm vui
Vén khăn, thu áo, lệ rơi
Quyết tâm ngầm định kế về cố hương
Vợ con không được tỏ tường
Nghĩ thầm may được nắm xương tàn này
Chỉ lo sức khỏe hao gầy
Quân Phồn nghiêm ngặt chim bay không rời
Phải liều chết chạy thân tôi
Đêm đi, ngày ẩn qua đồi cát thô
Mây đen, trăng ám, cát xô
Náu mình bên nấm nhà mồ sợ lo
Cỏ xanh thưa thớt lơ thơ
Hoàng Hà lén vượt không chờ hết đêm
Chợt nghe quân Hán trống chiêng
Đón chào, xụp lạy tôi liền chạy ra
Kỵ binh trói chẳng buông tha
Bởi không hiểu tiếng tưởng là Phiên gian
Đày tôi qua chốn Giang Nam
Ủi an không - chẳng ngó ngàng đến tôi
Nghẹn ngào chỉ ngẩng trông trời
Nỗi oan vì phải sống đời đắng cay
Lương Nguyên không thấy giếng xây
Vợ con bỏ lại nơi đây - đất Hồ
Phiên bang - nhớ Hán trong tù
Đến khi về Hán tội tù giặc Phiên
Sớm tường số phận đảo điên
Ngày nay đâu hận vô duyên trở về
Thà rằng khốn khổ xứ người
Còn hơn đau đớn hai nơi đọa đày
Tên rợ tù, thân khổ sai
Riêng tôi cực nhọc đắng cay muôn vàn
Từ xưa chưa có nỗi oan
Chữ Hoa, lòng Hán, tiếng mang Thổ Phồn

Vân Hà (TTHA)